troposfera
podlega silnym wpływom chemicznym i fizycznym podłoża
porusza się w ślad za Słońcem z około miesięcznym opóźnieniem
powietrze w troposferze stanowi około 80% masy powietrza całej atmosfery
gromadzą się tu zanieczyszczenia i para wodna
zachodzą tu procesy kształtujące pogodę i klimat
górna granica nad biegunami 7 km, nad równikiem 17-18 km (wpływ pływów i prądów wstępujących powietrza)
spadek temperatury wraz z wysokością
stratosfera
w dolnej części temperatura ujemna
na wysokości około 35 km zaczyna się wzrost temperatury aż do 0° C w mezosferze
tu skupia się ozon, który pochłania promieniowanie nadfioletowe i rentgenowskie
mezosfera
szybki spadek temperatury aż do ?80° C na przejściu do mezopauzy
miąższość 30-35 km
termosfera
temperatura rośnie z wysokością aż do 1000° C na przejściu do egzosfery (ok. 800 km)
wzrost temperatury wywołany pochłanianiem krótkich i ultrakrótkich fal promieniowania elektromagnetycznego Słońca przez zjonizowane gazy
egzosfera
obszar przejściowy do przestrzeni międzyplanetarnej
cząsteczki poruszają się w niej bardzo szybko
powietrze jest bardzo rozrzedzone, na przejściu do przestrzeni międzyplanetarnej uzyskuje temperaturę zera absolutnego
Budowa ze względu na właściwości fizyczne
homosfera
do 1000 km od powierzchni Ziemi (do dolnej termosfery).
Wraz ze wzrostem wysokości nie ulegają znacznym zmianom właściwości chemiczne powietrza, co ma związek z silnym mieszaniem
heterosfera
leży powyżej, skupia mniej niż 3/10000% powietrza
szybko zmienia swój skład
składa się głównie ze zjonizowanych gazów
Składniki główne
Azot - 78,084% objętości, wykorzystywany przez bakterie glebowe
Tlen - 20,942% objętości, umożliwia oddychanie
Argon - 0,934% objętości, gaz obojętny
Dwutlenek węgla - 0,037% objętości, warunkuje zachodzenie fotosyntezy
Składniki drugorzędne
Neon - 0,00182% objętości
Hel - 0,00052% objętości
Metan - 0,00019% objętości
Krypton
Wodór
Tlenek azotu (I)
Tlenek węgla (II)
Ksenon
Ozon
Ciekawostki geograficzne
Troposfera "porusza się" w ślad za Słońcem z około miesięcznym opóźnieniem wskutek nagrzewania się powietrza i działania siły odśrodkowej.
Jak zmienia się temperatura wraz z wysokością?
• gradient normalny adiabatyczny 0,6° C/ 100 m
• gradient wilgotny adiabatyczny 0,3° C/100 m
• gradient suchy adiabatyczny 1° C/100 m
